کتابها » علم، جامعه، توسعه؛ مقالاتی در باب ترویج علم در حیطه عمومی
عنوان کتاب: علم، جامعه، توسعه؛ مقالاتی در باب ترویج علم در حیطه عمومی
پدیدآورندهها: علی پایا
ناشر: مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور
سال انتشار: 1399
شابک: 8-6-95495-622-978
تعداد صفحات: 252 صفحه
توضیحات:
بحرانی که بهواسطه شیوع بیماری تنفسی ناشی از ویروس کوویدد-۱۹ همه ابعداد زندگی آدمیان در تقریباً همه نقاط ارض مسکون در زمانه جدید را فراگرفته، نقش بسیار اساسی علم و همراه آن، نقش حیاتی دیسیپلینی را که با عناوین مختلف ازجمله «ترویج علم در حیطه عمومی» از آن یاد میشد و در مقابله با عوارض نامطلوب آن بیشازپیش برجسته ساخته است. ویروس کووید- ۱۹ ( کرونا) نشان داد که در دنیای مدرن که جهان به برکت انقلابهای علمی و فناوری که به مجموعه درهمتنیدهای از انواع شبکههای ارگانیک و غیر ارگانیک بدل شده است، مقابله با خطراتی که از سرعت شیوع و فراگیری بالا برخوردارند، جز با بهرهگیری مناسب از علم و فناوری و نیز آگاهی و احساس مسئولیت عمومی امکانپذیر نیست. رفتار غیرمسئولانه شماری از رهبران سیاسی و کثیری از شهروندان در کشورهای مختلف در تعامل با ویروس کووید-۱۹ بهخوبی آشکار ساخت که در مواجهه با واقعیتهای پیچیدهای که ناگهان بهمنزله تبعات نامطلوب و ناخواسته رفتارهای آدمیدان بر روی زمین ظاهر میشود، اطلاعرسانی دقیق و مسئولانه به عامه و ارائه یافتههای علمی به نحو صحیح به حیطه عمومی یک ضرورت اجتنابناپذیر برای کاستن از ابعاد خطرات بالقوه و بالفعل و از میان بردن آنهاست. ترویج علم در حیطه عمومی، که از آن با عناوین دیگری همچون «سوادآموزی علمی [جامعه] »،« انتقال معرفت علمی به جامعه»، «مسئولیتپذیر بودن علم در برابر جامعه»، «تعامل [درگیر کردن جامعه با علم »، «[ حضور] علم در جامعه» نیز یاد میشود، از دهده ۱۹۸۰در قالب یک دیسیپلین دانشگاهی در مغرب زمین موردتوجه جدی قرار گرفت و از آن به بعد رشد تصاعدی پیدا کرد اما سابقه این فعالیت، البته در ابعادی بسیار محدودتر و اهدافی کم دامنهتر، به زمانی بهمراتب پیشینتر از دهه ۱۹۸۰ میلادی بازمیگردد. در ایران اکنون بیش از دو دهه است که ترویج علم در حیطه عمومی بهگونهای نظاممند از سوی نهادها و مؤسسات مختلف پیگیری میشود. در این میان مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور، نقشی برجسته در این تکاپوی ملی دارد. مقالات دوازدهگانه مندرج در کتاب علم، جامعه، توسعه هر یک عهدهدار تبیین یکی از ابعاد متنوع ترویج علم در حیطه عمومی است. از این مجموع، پنج مقاله پیشتر در نشریات آکادمیک و یا عامه خوان منتشرشده است. اما تحریر کنونی آن مقالات همگی با ویرایش و پیرایش و اضافاتی که بهمنظور بهروز کردن اطلاعات مندرج در آنها صورت گرفته است، همراه است. هفت مقاله دیگر همگی برای نخستین بار به زبان فارسی و به خوانندگان ارائه میشود. فهرست این مقالات که فصول مختلف کتاب حاضر را تشکیل میدهند بهخوبی دامنه و وسعت موضوعاتی را که در بحثهای مربوط به ترویج علم مطرح میشود را آشکار میسازند. علاقهمندان به تهیه این کتاب میتوانند با شماره ۸۸۰۳۶۱۴۴ داخلی ۱۰۳، ۳۲۲ و ۲۰۷ تماس حاصل نمایند.