راهیابی 1800 نشریه ایرانی به سامانه ISC-JCR
تاریخ انتشار: 1402/12/08
مرجعیت علمی از بُعد پژوهش عمدتاً با موضوع رؤیتپذیری بینالمللی گره خورده است. رؤیتپذیری و ضریب تأثیر به این معناست که به چه میزان فعالیتهای علمی و دستاوردهای دانشگاهی، دیده شده و ذینفعان مختلف میتوانند آنها را ببینند و از آن بهره ببرند. رؤیتپذیری علمی/ پژوهشی/ دانشگاهی را میتوان به عنوان فرایندی تعریف کرد که در آن یک موجودیت در زیستبوم علم و پژوهش برای جوامع علمی یا جامعه (به معنای عام) یافتنی و دستیافتنی میشود. پیداست که رؤیتپذیری سرآغاز تأثیر است و یک موجودیت علمی تا زمانی که رؤیتپذیر نباشد، نمیتواند اثری که باید را در زیستبوم علمی یا در جامعه بر جای گذارد. رؤیتپذیری و افزایش ضریب تأثیر تحقیقات اثر بهسزایی در افزایش رتبه فرد محقق و دانشگاه وی دارد. رؤیتپذیری میتواند تأثیر پژوهش را بیشتر کند، همکاریها را افزایش دهد، عامه مردم را با پژوهش درگیر کند و مؤسسههای آموزش عالی را کارآمدتر سازد. در این خصوص، رؤیتپذیری باید به عنوان یکی از سیاستها و برنامههای مؤسسهها در کانون توجه سیاستگذاران و برنامهریزان آموزش عالی باشد.
در رابطه با رؤیتپذیری بینالمللی، بر اساس آخرین ارزیابی انجام شده، تعداد ۱۸۰۰ عنوان نشریه ایرانی وابسته به وزارت علوم، تحقیقات و فناوری؛ وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، دانشگاه آزاد اسلامی و سایر سازمانها و مؤسسات از جمله حوزه علمیه؛ فرهنگستان علوم به سامانه ISC-JCR راه یافتند. سامانه نشریات علمی جهان اسلام(JCR) به بررسی، ارزیابی و رتبه بندی نشریات معتبر می پردازد و مؤسسه ISC به عنوان تنها مرجع رسمی علمسنجی در کشور و سومین پایگاه استنادی بینالمللی بعد از پایگاههای کلاریویت آنالیتیکس و اسکوپوس است که عملکرد مجلات را بر اساس تحلیلها و شاخصهای استنادی ارزیابی و نشریات دارای ضریب تأثیر را در قالب «پایگاه نشریات علمی ISC-JCR» ارائه و در اختیار جامعه علمی قرار می دهد.
در جدول زیر، تعداد نشریات ایرانی معتبر نمایه شده در پایگاههای استنادی بینالمللی (مجموعه هسته وب علوم، اسکوپوس و سامانه نشریات علمی ISC) به تفکیک وزارت عتف، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، دانشگاه آزاد اسلامی و … ارائه شده است.
حضور نشریات معتبر ایران در سامانه ISC-JCR
پوشش سازمانی نشریات معتبر ایران در سامانه نشریات علمی (ISC-JCR)
در این پایگاه نشریات، شبکه روابط میان مقالات بر اساس تحلیل ارجاعات آنها ترسیم شده است. به منظور اجرای تحلیلهای استنادی، نشریاتی که در پایگاه نشریات ISC دارای آرشیو کاملی از شمارههای دو سال اخیر (به علاوهی سال محاسبه ضریب تأثیر) هستند. شناسایی و روابط استنادی میان مقالات منتشر شده در آنها تحلیل و ضریب تأثیر هر نشریه بر اساس شمار استنادها و شمار مقالات آن محاسبه می شود. ضریب تأثیر نشریات، شاخصی کمی است که میزان اثرگذاری یک نشریه بر نشریات دیگر را می¬ سنجد و برای ارزیابی، مقایسه و رتبهبندی نشریات علمی در رشتههای مختلف در سطح ملی یا برای مقایسه نشریات در سطح بینالمللی به کار گرفته میشود.
در ادامه نشریات هر رشته بر اساس توزیع مقادیر ضریب تأثیر آنها نظم نزولی داده شده و در چارکهای (1Q تا 4Q) قرار میگیرند. چارک اول (1Q) ، 25 درصد از نشریات حوزه موضوعی مربوطه را در بر میگیرد که بیشترین مقادیر ضریب تأثیر و در نتیجه بالاترین سطح اثرگذاری را در مقایسه با 75 درصد نشریات دیگر در آن حوزه داشتهاند. به همین ترتیب، چارک چهارم (4Q) نشریاتی با کمترین درجه اثرگذاری را در بر می ¬گیرد. بدیهی است اثرگذاری نشریات در چارک چهارم، به مراتب از نشریات فاقد ضریب تأثیر بیشتر است.
با توجه به دامنه موضوعی تحت پوشش، برخی از نشریات همزمان در بیش از یک حوزه موضوعی میانی قرار میگیرند و در نتیجه دارای چارکهای متفاوتی در هر کدام از حوزه ها خواهند بود.
چارکبندی نشریات نمایه شده در ISC-JCR بر اساس بالاترین چارک بدست آمده در حوزه سطح میانی در جدول زیر قابل مشاهده است. پوشش زبانی این نشریات به زبان های فارسی، انگلیسی، عربی، فرانسه، روسی و دو زبانه فارسی- انگلیسی و فارسی – عربی میباشد.
فراوانی نشریات ایرانی در چارکهای مختلف در سامانه نشریات علمی (ISC-JCR)
هر ساله نشریات زیادی درخواست خود را جهت نمایه سازی در مؤسسه ISC ارائه میکنند که بر اساس شاخص های ارزیابی و اعتبارسنجی تعدادی از این نشریات حائز شرایط جهت نمایه در این پایگاه تشخیص داده می شوند.
منبع خبر: وبسایت رسمی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، 1402.
https://B2n.ir/r48234